Zmiany w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej mogą zablokować dalszy rozwój zielonej energii w Polsce
Operator Sieci Przesyłowej (PSE S.A.) zaproponował wprowadzenie do Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej zapisów, które ograniczą możliwość przyłączania odnawialnych źródeł energii do sieci. Karta aktualizacji nr CK/4/2015 została przygotowana 7 maja 2015 r. Część propozycji w niej zawartych jest szkodliwa i rażąco niezgodna z prawem.
W ramach aktualizacji PSE S.A. proponuje wprowadzenie nieznanego wcześniej w prawie kryterium „oceny wpływu przyłączenia jednostki wytwórczej na bezpieczeństwo pracy KSE[1], w tym możliwość wprowadzenia do KSE i odebrania przez ten system mocy generowanej przez tę jednostkę wytwórczą”. Karta aktualizacji wprowadza ograniczenie w przyłączaniu do sieci elektroenergetycznej źródeł wytwórczych oraz wprowadza obowiązek sporządzania nieznanej w żadnej ustawie „ekspertyzy wpływu przyłączenia na bezpieczeństwo pracy KSE”. Taka ekspertyza miałaby powstawać obok dotychczas sporządzanej „ekspertyzy wpływu przyłączenia na KSE”. Oznacza to, że o ile dotychczas operatorzy OSD wydawali warunki przyłączenia, a PSE jedynie odmawiał uzgodnień ze względu na bezpieczeństwo pracy KSE, o tyle teraz taki obowiązek będzie od razu przerzucony na spółki OSD, które już w swojej ekspertyzie będą musiały uwzględnić założenia takiego „bezpieczeństwa systemu”. Oznacza to, że już na etapie wydawania warunków, OSD będzie wydawało odmowy ze względu na „bezpieczeństwo pracy systemu”. Co więcej taka zmiana odbierze prawo Prezesowi URE do odrzucenia odmowy przyłączenia wydawanej przez PSE, co zablokuje kompletnie wydawanie warunków przyłączenia dla nowych źródeł OZE w systemie.
Przedstawione aktualizacje Instrukcji sieci są niezgodne z ustawą Prawo Energetyczne oraz z ustawą o OZE. Pozwoliłyby bowiem operatorowi systemu odmówić przyłączenia źródła OZE w momencie wydania warunków przyłączenia, uzgadniania warunków przyłączania do sieci z operatorami systemów dystrybucyjnych oraz w wyniku analizy wpływu przyłączenia urządzeń, instalacji lub sieci na bezpieczeństwo KSE.
W praktyce oznacza to, że PSE S.A. mogłoby wyłączyć źródło mocy powołując się na enigmatyczne „bezpieczeństwo pracy” całego systemu. PSE S.A. nie wskazuje przepisów, z których miałoby wynikać wprowadzenie takiej możliwości. Wręcz przeciwnie – ograniczanie możliwości przyłączania nowych mocy wytwórczych i odebranie przez KSE mocy generowanej przez daną jednostkę wytwórczą jest sprzeczne z ustawowymi regułami przyłączeń. Ustawa o OZE wprowadziła do art. 7 ust. 1 Prawa Energetycznego przepis określający priorytet przyłączania do sieci źródeł wytwórczych OZE, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączania do sieci i dostarczania energii. Natomiast to PSE musi zapewnić możliwość podłączenia nowego źródła mocy do systemu. Tymczasem PSE tłumaczy konieczność wprowadzenia ograniczeń znaczącym wzrostem wniosków o przyłączenie jednostek wytwórczych do sieci elektroenergetycznej.
W karcie aktualizacji zaproponowanej przez PSE nie ma postanowień wprowadzających jakiekolwiek kryterium kwalifikujące poszczególne źródła energii pod względem parametrów elektrycznych i charakterystyki pracy. Nie przewidziano też żadnej możliwości weryfikacji prawidłowości obliczeń i założeń. Przepisy prawa nie przewidują sporządzania żadnej dodatkowej „ekspertyzy wpływu przyłączenia na bezpieczeństwo pracy KSE”. W obecnym kształcie Karta umożliwiałaby zatem dokonywanie zupełnie dowolnie interpretacji przez PSE w procesie przyłączania nowych źródeł do sieci i decydowania o ich charakterze bez możliwości odwołania się inwestora od takiej decyzji do Prezesa URE
Mając na względzie powyższe PSEW sprzeciwia się tworzeniu barier prawnych w zakresie dostępu do sieci dla nowych instalacji OZE.